In Amsterdam is op zondag 3 september multisporttalent Piet Ouderland (foto, midden) overleden. Ouderland was – als enige Nederlander – zowel voetbal- als basketballinternational. Hij werd landskampioen in drie takken van sport: in het voetbal met Ajax, in het basketball met DED en in het honkbal met OVVO.

Dat hij het in verschillende takken van sport zo ver schopte, verklaarde hij in 1958 in een interview met Jan Blankers – de man van Fanny Blankers-Koen – met de uitspraak: ‘Als ik ergens aan meedoe, dan doe ik het goed.’

Piet Ouderland werd op 17 maart 1933 in Amsterdam geboren. Meteen na de Tweede Wereldoorlog – op 12-jarige leeftijd – meldde hij zich aan als lid bij OVVO, waar hij als 16-jarige debuteerde in het eerste voetbalelftal. In de defensie van OVVO speelde hij samen met Han en Charles Urbanus, de vader en de oom van de huidige algemeen manager van CTO Amsterdam Charles Urbanus. Vanaf het seizoen 1949 maakte OVVO in het honkbal de dienst uit. Ouderland werd met OVVO landskampioen.

Dat ging niet zonder slag of stoot. De voetbaltrainer vond het maar niks dat Ouderland op dezelfde dag als voetballer en als honkballer voor OVVO in actie kwam. Ouderland was echter onvermoeibaar, hij timmerde in dezelfde periode nota bene bij DED als basketballer aan de weg. Drie verschillende sportwedstrijden op één dag – en op niveau! – Piet Ouderland draaide er zijn hand niet voor om.

Sterker nog: Piet Ouderland had eveneens een bijzonder talent voor wielrennen. Zijn vader praatte hem echter de liefde voor de fiets uit het hoofd en voorspelde hem een betere toekomst als voetballer. Niet geheel ten onrechte.

Piet Ouderland was met zijn onbevangen positivisme in zijn sportbeleving een voorbeeld voor velen.

In 1952 en 1954 werd Piet Ouderland basketballkampioen van Nederland met het Amsterdamse DED, De Eerste Driejarige. Doordat hij onder de wapenen werd geroepen, miste hij tussentijds met DED een landskampioenschap. Toch bracht het Nederlands militair team hem als basketballer veelvuldig in het buitenland. ‘Ik heb zelfs nog in Caïro gespeeld,’ ging Ouderland prat op die periode.

Zijn enorme sporttalent maakte dat hij al op 16-jarige leeftijd onder bondscoach Dick Schmüll – in 1947 zowel de oprichter van de Nederlandse Basketball Bond als de Nederlandse Volleybal Bond – zijn debuut in het Nederlandse basketballteam maakte. In totaal speelde hij 17 officiële interlands. Hij deed vooral van zich spreken tijdens het Europees kampioenschap van 1951 in Parijs. Daar speelde hij onder bondscoach Dick Schmüll zijn beste wedstrijden voor Oranje, met 17 punten in de EK-interland tegen Denemarken (55-17 winst) als hoogste score.

Ouderland was ook de uitblinker in Oranje in 1951 tegen het Amerikaanse Swanee in een voorwedstrijd van een demonstratie door de Harlem Globetrotters in het Olympisch Stadion.

Hoewel Piet Ouderland slechts 17 NBB-interlands op zijn naam heeft staan, speelde hij toch maar liefst onder vier verschillende bondscoaches: Dick Schmüll, Freek Brandt, Ger den Boef en Wim van Someren.

De overgang op 22-jarige leeftijd van OVVO naar Ajax in de zomer van 1955 (voor 3000 gulden) bepaalde tevens het einde van zijn basketballloopbaan: met de belasting bij Ajax bleken drie takken van sport zelfs voor Piet Ouderland niet meer te combineren. Hij zette noodgedwongen een punt achter zijn carrière als basketballinternational.

Bovendien werkte Ouderland als vertegenwoordiger voor een metaalbedrijf en stichtte hij met zijn vrouw Lieny een gezin, waarin onder anderen in 1958 zoon Rob werd geboren, de latere fysiotherapeut van het Nederlands voetbalelftal, Zenit Sint Petersburg, FC Twente en PSV.

De hang naar maatschappelijke zekerheid deed Piet Ouderland erg huiveren voor de opkomst van het betaalde voetbal in Nederland.

Gehaald als rechtsbuiten, verkaste Ouderland bij Ajax al snel naar de linksbuiten positie. Hij zou gedurende zijn loopbaan alle posities op het veld innemen, zelfs die van keeper. In oktober 1962 liet bondscoach Elek Schwartz hem in Antwerpen debuteren in het Nederlands voetbalelftal tegen België (2-0 nederlaag). In dat duel maakten ook Jan Villerius, Frits Soetekouw en Charly Bosveld hun interlanddebuut. Ouderland was echter zo multifunctioneel inzetbaar, dat Schwartz hem in een interland tegen Zwitserland achter de hand hield als stand-in voor doelman Peter van der Merwe. Ouderland had met zijn achtergrond als basketballer en honkballer binnen het Nederlands elftal immers verreweg het meeste talent voor gooien en vangen.

De interlandcarrière van Piet Ouderland in het voetbal bleef beperkt tot zeven duels. Op 11 september 1963 stond hij tijdens het 1-1 gelijke spel tegen Luxemburg voor het laatst tussen de lijnen. Met Ouderland won Oranje drie keer, speelde twee keer gelijk en verloor vier wedstrijden.

In Oranje acteerde Ouderland al die zeven interlands in de defensie, waar hij bij Ajax min of meer toevallig tijdens de eerste wedstrijd van Ajax in de Europa Cup terecht was gekomen. Toch kreeg Ouderland twee Europese duels later heel Nederland op de banken door in het Olympisch Stadion tegen nota bene Vasas Boedapest twee keer te scoren en Ajax met een 2-2 gelijk spel voor de return naar Hongarije te sturen. Daar gingen de Amsterdammers uiteindelijk met 4-0 ten onder, wat meteen het einde van het eerste Europa-Cupavontuur betekende.

Piet Ouderland droeg in die periode bij Ajax de aanvoerdersband. Die raakte hij op ongelukkige wijze kwijt, toen hij in 1959 in het Binnengasthuis belandde met geelzucht. Speelde Ajax dan werden door de club de tussenstanden van de wedstrijd doorgebeld naar het Binnengasthuis, zodat Ouderland op de hoogte bleef van de prestaties. Trainer Vic Buckingham – over wie Ouderland later zou zeggen dat hij een ‘psycholoog’ was – hield Ouderland voor dat na zo’n ziekte een vervolg van zijn voetbalcarrière ondenkbaar was. Ouderland putte naar eigen zeggen daaruit de motivatie om zich volledig terug te knokken. In 1960 vierde hij mij Ajax alweer de landstitel (de eerste pakte hij in 1957), in 1961 de KNVB Beker en in 1962 de Intertoto Cup.

In 1964 kwam er na 261 wedstrijden (220 in de competitie) en 26 doelpunten een einde aan de carrière van Piet Ouderland bij Ajax. Hij verkaste naar ZFC, FC Zaanstreek en speelde in het allereerste jaar van het bestaan van fusieclub AZ ’67 een cruciale rol door in de wedstrijd tegen De Volewijckers te scoren en daarmee aan de basis te staan van de promotie naar de Eredivisie.

Na zijn actieve loopbaan werd Piet Ouderland trainer. Onder Robert Heinz was hij assistent bij AZ ’67. Begin jaren zeventig had hij AFC en later Zeeburgia onder zijn hoede.

Hij bleef echter actief sporten en deed met plezier mee in elftallen van oud-internationals. Op Nieuwjaarsdag stond Ouderland altijd zijn mannetje tegen de Koninklijke HFC. Hij ging ook voorop bij de benefietwedstrijd voor Abe Lenstra in 1978. Zelfs in zijn Ajax-periode ‘smokkelde’ hij nog wel eens door met de oud-internationals van het basketball gelegenheidswedstrijdjes te spelen.

De laatste keer dat Piet Ouderland volop in de schijnwerpers stond, was in 2015 toen in Den Bosch de nieuwe plannen rond het Nederlands basketballteam werden gepresenteerd. Bij die presentatie zat Ouderland op de eerste rij. Hij vertelde honderduit over zijn loopbaan en applaudisseerde royaal voor de huidige lichting internationals.

De Piet Ouderland van die die dag in Den Bosch was een Piet Ouderland van wie iedereen dacht dat hij moeiteloos de honderd zou halen. Dat mocht niet zo zijn. Gisteren kwam er een einde aan zijn groots en meeslepende sportleven.

Piet Ouderland werd 84 jaar.